سعید حسینزادهتعلق در ما احساس «دوست داشته شدن» و «خواسته شدن» برمی‌انگیزد. «احساس تعلق» کودک را به بالغ تبدیل می‌کند. احساس تعلق رعیت را شهروند می‌کند. احساس تعلق «جرأت‌مندی» به همراه می‌آورد. احساس تعلق خلاقیت را در فرد فعال می‌کند. احساس تعلق به ما تجربهٔ زنده بودن و سرخوشی می‌دهد. احساس تعلق منجر به «رشد» می‌شود. نیاز به «احساس امنیت» از طریق تعلق برآورده می‌شود.
چرا برای سازمان مهم است؟
احساس تعلق عملکرد افراد در محیط آموزشی یا کاری را افزایش می‌دهد. تجربهٔ دیده‌شدن، و پذیرفته شدن در هر سازمانی، شجاعت افراد برای ابراز فکر، ایده‌ها و خودشان آنگونه که هستند، را بیشتر می‌کند. زمانی که افراد خود را بخشی از سازمان ببینند، و سازمان را متعلق به خود بدانند، برای «ابراز خود» و نظراتشان احساس راحتی می‌کنند. رشد و موفقیت سازمان برایشان اولویت پیدا می‌کند، چون خود را از مجموعه جدا نمی‌بینند. احساس تعلق منجر به «هم‌افزایی» و تعهد می‌شود. در چنین فضایی، استعدادهای فرد شکوفا می‌شود. فرد توانمند می‌شود و انگیزه پیدا می‌کند که در «مسیر رشد» گام بردارد.
تیم مدیریت چطور می‌تواند کمک کند؟
تیم مدیریت لازم است به صورت آگاهانه «ارزش‌های سازمانی» را تمرین کند. فرهنگ سازمانی مبتنی بر احساس تعلق باید برای همه شفاف و در همهٔ سطوح سازمان در عالی‌ترین شکل خود عینیت داشته باشد. مسؤولیت تیم مدیریت است که «فضای امن» ایجاد کنند و احساس امنیت و پذیرفته بودن را به هرکس در هر سطحی از سازمان منتقل کنند. برای شروع موارد زیر می‌تواند کمک کند:
۱) حضور و نقش و عملکرد افراد اثرگذار را به خودشان و دیگران یادآوری و برجسته کنید. از آنها «قدردانی» کنید. قدردانی باعث افزایش احساس تعلق می‌شود.
۲) اگر کسی در زمینه‌ای خاصی توانایی و تمایل به همکاری در راستای اصول سازمان را دارد، مسؤولیت آن بخش را در کار یا پروژه به آنها واکذار کنید. اگر امکان استفاده از آن فرد در کار اجرایی وجود نداشته باشد، نظراتشان را بپرسید، و در مسائل مرتبط بازخور بگیرید.
۳) تجربیات خود را در قالب داستان‌های کوتاه با دیگران به اشتراک بگذارید. در قالب این داستان‌های کوتاه بازگو کنید چگونه احساس تعلق در تیم باعث رشد شما و تیم شما شده است، و چگونه به حل مشکلات کمک کرده است.
۴) به عنوان مدیر «الگو» باشید! سرمشق دیگران بودن (Leading by Example) مؤثرترین روش برای ساختن فرهنگ سازمانی و تکثیر ارزش‌های سازمان است. قبل از هرچیز و هرکس، لازم است با رفتار خود برای دیگران فرد امنی باشید، و به آنها احساس پذیرفته شدن بدهید.
۵) افراد فعال رو «تشویق» کنید و به آنها در جهت بهتر شدن و با ایجاد فضای امن بازخور مثبت بدهید. تقویت مثبت (Positive Reinforcement) از طریق تشویق مؤثرتری روشی است که کمک می‌کند دیگران مسیر درست را پیدا کنند، و کار درست را تکرار کنند.
۶) در مورد ارزش‌ها، و مسیر سازمان با دیگران صحبت کنید و دلایل آن را برای دیگران توضیح دهید. لازم است هرکس در همهٔ سطوح سازمان ارزش‌ها و اصول سازمانی را بشناسد، و بداند به دنیال چه هستید. «شفافیت» در ارزش‌ها و مسیر منجر به احساس افتخار می‌شود، و احساس افتخار به مجموعه احساس تعلق را افزایش می‌دهد.
۷) مراقب باشید که برجسته کردن یک فرد به هزینه یک فرد دیگر نباشد. با همهٔ افراد بر اساس معیارهای یکسان و عادلانه برخورد شود.
احساس تعلق چه ارتباطی با روبیکمپ دارد؟
بچه‌های روبیکمپ نوجوان‌هایی از نقاط مختلف ایران هستند. نوجوان‌هایی با تفاوت‌های زیاد، ولی دوست داشتنی. در ساختن فضای امن، ما تلاش می‌کنیم از همه‌پذیری (Inclusion) یک مرحله فراتر رویم. روبیکمپ قبل از هر چیز یک اجتماع (Community) کوچک است از کسانی که که آرزوها و اهداف مشترکی دارند. ما موظف هستیم برای همه نوجوان‌های روبیکمپ فضایی امن و دوست‌داشتنی ایجاد کنیم. جایی که «احساس تعلق» کنند، جایی که علیرغم همه تفاوت‌ها همیشه از جانب بقیه پذیرفته شوند. جایی که «امکان اشتباه» و آموختن از اشتباهات خود را داشته باشند. تنها در چنین فضایی نوجوان‌ها می‌توانند خود را بهتر بشناسند، بیاموزند، و «خودشکوفایی» را تجربه کنند. لازمهٔ همچین فضایی شکل‌گیری احساس تعلق هست. برای همین ما همیشه و در هر لحظه تلاش می‌کنیم روبیکمپ برای تک‌تک بچه‌ها «خانه» باشد.